Kimler mevsimsel depresyon riski taşıyor?
Mevsim değişiklikleri bireylerin ruhsal durumunu, enerji düzeyini, uyku-uyanıklık süresini, iştahını, yeme alışkanlığını ve sosyal yaşantısını da etkiliyor. Etkilerin bazen normalin üzerinde yaşanarak tedavi gerektiren bir tabloya dönüştüğünü belirten Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, mevsimsel depresyon olarak tanımlanan durumun genellikle sonbahar ve kış aylarında başladığını, ilkbahar ve yaz aylarında gerilediğini ifade ediyor. Tedavide antidepresanlar, D vitamini, ışık tedavisi ve bilişsel davranışçı terapilerinin uygunlandığını söyleyen Dr. Erman Şentürk, daha önce depresyon geçirmiş bireylerde ve kadınlarda mevsimsel depresyon riskinin daha fazla olduğuna dikkat çekiyor.
Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, mevsimsel depresyon ile ilgili değerlendirmelerini paylaştı.
Sonbahar ve kış aylarında başlıyor
Mevsim değişikliklerinin, bireylerin ruhsal durumunu, enerji düzeyini, uyku-uyanıklık süresini, iştahını, yeme alışkanlığını ve sosyal yaşantısını etkilediğini belirten Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, “Ancak bu durum bazı zamanlar normalin çok üzerinde yaşanarak tedavi gerektiren bir tablo şeklinde karşımıza çıkabiliyor. Mevsimsel depresyon, genellikle sonbahar ve kış aylarında başlayan ilkbahar ve yaz aylarında gerileyen, mevsim geçişlerinde nükseden çökkünlük belirtileri ile karakterize bir tür duygulanım bozukluğudur. Depresif atağın başlama ve düzelmesi mevsim geçişleri ile doğrudan bağlantılıdır.” dedi.
Mevsimsel depresyon hayatı olumsuz etkiliyor
Mevsimsel depresyonun sosyal ilişkileri ve çalışma hayatını da olumsuz etkilediğini ifade eden Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, “Uyku saatinde artışa rağmen enerji kaybı, sabahları zorlukla uyanma, iştah artışı, en basit işleri yapmak için dahi enerjiyi toplayamama, yorgunluk, halsizlik, isteksizlik, karamsarlık, yaşamdan keyif alamama, sosyal aktivitelerden ve çevreden uzaklaşma, konsantrasyon güçlüğü, daha önceden zevk alınan aktivitelere karşı ilgi kaybı mevsimsel depresyonun belirtilerindendir.” diye konuştu.
Melatonin ve Serotonin etkili oluyor
Serotoninin canlılık ve zindelik hissi verirken melatoninin ise tam aksine fiziksel enerjiyi yavaşlatan ve uyku hali veren maddeler olduğunu belirten Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, “Mevsimsel depresyonda bu iki maddenin önemli rolü olduğu düşünülüyor. Sonbahar ve kış ayları ile birlikte gün ışığında geçen sürenin azalması ve karanlık geçen saatlerin artmasıyla serotonin düzeyinde azalma, melatonin düzeyinde ise artış görülür. Havaların soğumasıyla kişinin fiziksel alanlarının azalmasının da mevsimsel depresyon üzerinde etkili olduğu düşünülüyor.” ifadelerini kullandı.
Mevsimsel depresyon tedavisi
Daha önce depresyon geçirmiş bireylerde ve kadınlarda mevsimsel depresyon riskinin daha fazla olduğuna dikkat çeken Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, “Mevsimsel depresyonun tedavisinde psikiyatri hekiminin uygun gördüğü vakalarda antidepresanlar ve D vitamini takviyesinin yanı sıra ışık tedavisi (fototerapi) ve bilişsel davranışçı terapiye de başvuruluyor. Gün ışığından daha fazla yararlanma, sağlıklı beslenme, düzenli uyku, fiziksel egzersiz, sosyal ilişkilere ve hobilere daha fazla zaman ayırmak mevsimsel depresyondan korunmada önemli rol oynuyor.” dedi.